„Zuchwałe zastrzeżenia” przeciw „aroganckiej skromności”, czyli Karol Irzykowski wobec Leona Chwistka
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTE„Zuchwałe zastrzeżenia” przeciw „aroganckiej skromności”, czyli Karol Irzykowski wobec Leona Chwistka
Wybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 07.06.2024
Wielogłos, 2024, Numer 2 (60) 2024, s. 19-41
https://doi.org/10.4467/2084395XWI.24.009.19755Autorzy
„Zuchwałe zastrzeżenia” przeciw „aroganckiej skromności”, czyli Karol Irzykowski wobec Leona Chwistka
Artykuł dotyczy stosunku Karola Irzykowskiego do Leona Chwistka. Spór autora Słonia wśród porcelany z Chwistkiem koncentruje się wokół sposobu rozumienia i konceptualizowania rzeczywistości, granic i racji autonomii sztuki, stosunku do tradycji realizmu i wartości zabiegów sztuki nowoczesnej (formizmu i futuryzmu). Autorka rekonstruuje nie tylko stematyzowane przez Irzykowskiego płaszczyzny jego konfrontacji z filozofem, ale także odsłania konteksty, w których krytyk umieszcza tę polemikę, diagnozuje korzenie sporu oraz prezentuje odmienność pozycjonowania się obu krytyków na mapie literackiej i politycznej w drugiej dekadzie międzywojnia.
Andre L., W cieniu szpady (na marginesie ostatniej książki K. Irzykowskiego), „Echo Tygodnia” 1929, nr 20.
Błeszyński K., Filozofia a nowinki w sztuce, „Przegląd Warszawski” 1922, nr 15.
Burek T., Cztery dyskusje Karola Irzykowskiego. Prolegomena [w:] Problemy literatury polskiej lat 1890–1938, seria 1, red. H. Kirchner, Z. Żabicki, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN 1972.
Chmurski M., Tak, ale: Karola Irzykowskiego retoryka zbliżeń i oddaleń myśli [w:] Karol Irzykowski – człowiek sporu, postać sporna, red. M. Chmurski, K. Sadkowska, K. Siatkowska-Callebat, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN 2020.
Chrobak K., Niejedyna rzeczywistość. Racjonalizm krytyczny Leona Chwistka, Kraków: Inter Esse 2004.
Chwistek L., Pisma filozoficzne i logiczne, t. 1, red. K. Pasenkiewicz, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1961.
Chwistek L., Wielość rzeczywistości w sztuce i inne szkice literackie, wybór K. Estreicher, Warszawa: Czytelnik 1960.
Chwistek L., Wybór pism estetycznych, wprowadzenie, wybór i oprac. T. Kostyrko, Kraków: Universitas 2004.
Dąbrowski S., Sprawa Irzykowskiego. Przegląd i polemika, „Pamiętnik Literacki” 1989, z. 1.
Estreicher K., Chwistek. Biografia artysty (1884–1944), Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1971.
Głowala W., Sentymentalizm i pedanteria. O systemie estetycznym Karola Irzykowskiego, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1977.
Gołębiewska M., Irzykowski. Rzeczywistość i przedstawienie. O tezach filozoficznych Karola Irzykowskiego, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN 2006.
Irzykowski K., Dziennik, t. 2: 1916–1944, oprac. B. Górska, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2001.
Irzykowski K., Listy 1897–1944, zebrała i oprac. B. Winklowa, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1998.
Irzykowski K., Pisma rozproszone, t. 1: 1897 –1922, oprac. J. Bahr, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1998.
Irzykowski K., Pisma rozproszone, t. 2: 1923 –1931, oprac. J. Bahr, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1999.
Irzykowski K., Pisma rozproszone, t. 3: 1932–1935, oprac. J. Bahr, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2000.
Irzykowski K., Pisma rozproszone, t. 4: 1936–1939. Ze spuścizny rękopiśmiennej, oprac. J. Bahr, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2000.
Irzykowski K., Pisma teatralne, t. 2: 1927–1929, oprac. J. Bahr, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1995.
Irzykowski K., Słoń wśród porcelany. Lżejszy kaliber, oprac. Z. Górzyna, „Pisma”, red. A. Lam, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1976.
Irzykowski K., Walka o treść. Beniaminek, oprac. A. Lam, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1976.
Jakóbczyk J., Szachy literackie. Rzecz o twórczości Irzykowskiego, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2005.
Karol Irzykowski – człowiek sporu, postać sporna, red. M. Chmurski, K. Sadkowska, K. Siatkowska-Callebat, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN 2020.
Klerk heroiczny. Wspomnienia o Karolu Irzykowskim, oprac. B. Winklowa, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1976.
Kostyrko T., Leona Chwistka filozofia sztuki, Warszawa: Instytut Kultury 1995.
Markiewicz H., Czytanie Irzykowskiego, Kraków: Universitas 2011.
Panek S., Krytyk w przestrzeniach literatury i filozofii. O młodopolskich wypowiedziach polemicznych Karola Irzykowskiego, Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne” 2006.
Panek S., Mosty Karola Irzykowskiego, Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 2019.
Rogatko B., „Walka o treść” Irzykowskiego jako polemika z programem estetycznym S.I. Witkiewicza, „Pamiętnik Literacki” 1971, nr 2.
Sadkowska K., Irzykowski i inni. Twórczość Fryderyka Hebbla w Polsce 1890 –1939, Kraków: Universitas 2000.
Skórczewski D., „Sprawa Irzykowskiego i Boya”. Wokół głośnego epizodu międzywojennego sporu o krytykę, „Teksty Drugie” 2002, nr 3.
Świat idei i lektur – twórczość Karola Irzykowskiego, red. H. Ratuszna, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK 2016.
Witkiewicz S.I., Nowe formy w malarstwie i wynikające stąd nieporozumienia. Szkice estetyczne, oprac. J. Degler, L. Sokół, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2002.
Witkiewicz S.I., Szkice estetyczne, Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1922.
Witkiewicz S.I., Teatr i inne pisma o teatrze, oprac. J. Degler, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1995.
Informacje: Wielogłos, 2024, Numer 2 (60) 2024, s. 19-41
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
ul. Wieniawskiego 1
61-712 Poznań, Polska
Publikacja: 07.06.2024
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Informacje o autorze:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 294
Liczba pobrań: 128